Kogo NIE obejmie ustawa o dostępności?

W czerwcu 2025 roku zacznie obowiązywać ustawa o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług oraz związany z nią Europejski Akt o Dostępności (European Accessibility Act, EAA). Celem tych regulacji jest zapewnienie, by produkty i usługi były dostępne dla wszystkich, w tym dla osób z niepełnosprawnościami. Jednak nie wszystkie podmioty będą objęte tymi przepisami.

W tym artykule wyjaśnię, kogo NIE dotyczą nowe regulacje i kto nie musi wdrażać wymagań dostępności.

Zgodnie z ustawą o dostępności, mikroprzedsiębiorcy (czyli firmy zatrudniające mniej niż 10 osób i osiągające roczny obrót poniżej 2 mln euro) nie muszą spełniać wymagań dostępności.

Dla nich wdrożenie pełnej dostępności mogłoby być zbyt kosztowne i obciążające. Jednak mimo zwolnienia warto pamiętać, że inwestowanie w dostępność może przynieść korzyści, np. przyciągając szerszą grupę klientów.

Przykłady podmiotów zwolnionych z obowiązków:

• Małe sklepy internetowe prowadzone przez jedną osobę.
• Lokalne kawiarnie i restauracje bez stron internetowych umożliwiających zamówienia.
• Mikroprzedsiębiorstwa świadczące usługi lokalne, np. jednoosobowe działalności związane z doradztwem.

Nie wszystkie strony internetowe i aplikacje muszą spełniać wymagania dostępności.

Ustawa nie obejmuje:

• Map oraz map interaktywnych (jeśli dane teleadresowe są dostępne w innej formie).
• Treści, które nie są finansowane, tworzone lub kontrolowane przez dany podmiot (np. treści dodawane przez użytkowników na forach).

Dzięki tym wyłączeniom firmy nie będą musiały dostosowywać np. osadzonych map Google czy treści generowanych przez użytkowników, jeśli nie mają nad nimi kontroli.

Ustawa nie obejmuje także lokalnych przewoźników, którzy działają na poziomie gminnym, powiatowym i wojewódzkim. Oznacza to, że komunikacja miejska i transport podmiejski mogą nie podlegać nowym regulacjom, z wyjątkiem sytuacji, gdy korzystają z interaktywnych terminali samoobsługowych.

Wyłączenia dotyczą:

• Gminnych przewozów autobusowych.
• Transportu powiatowego i metropolitalnego.

Natomiast linie dalekobieżne, kolejowe, lotnicze oraz przewoźnicy międzynarodowi będą musieli spełniać nowe wymagania.

Niektóre produkty i usługi są zwolnione z obowiązków, jeśli ich dostosowanie byłoby niemożliwe lub nieproporcjonalnie kosztowne.

Nie dotyczy to produktów i usług, jeśli:

• Zapewnienie dostępności zmieniłoby ich podstawowe właściwości (np. niektóre specjalistyczne maszyny).
• Koszty dostosowania byłyby zbyt wysokie w porównaniu do korzyści dla użytkowników.

Jednak każda firma, która chce skorzystać z tego wyłączenia, będzie musiała przeprowadzić formalną analizę kosztów i korzyści, a jej wyniki przedstawić odpowiednim organom nadzorującym.

Europejski Akt o Dostępności i polska ustawa koncentrują się głównie na sektorze komercyjnym, a nie na organizacjach non-profit czy podmiotach o charakterze społecznym.

Do grupy podmiotów, które mogą być częściowo lub całkowicie zwolnione, należą:

• Organizacje non-profit i charytatywne (np. małe fundacje).
• Niektóre instytucje publiczne, które już podlegają innym regulacjom dostępności (np. instytucje rządowe, które stosują ustawę o dostępności cyfrowej stron internetowych).

Jednak wiele organizacji społecznych mimo braku formalnych wymogów dobrowolnie dąży do zwiększenia dostępności, co pozytywnie wpływa na ich odbiór społeczny.

Poniżej znajdziesz podsumowanie głównych grup, które nie podlegają nowym
przepisom:

• Mikroprzedsiębiorcy (poniżej 10 pracowników, obrót do 2 mln euro).
• Niektóre strony internetowe i aplikacje mobilne (np. interaktywne mapy).
• Transport lokalny (komunikacja miejska, transport gminny).
• Produkty i usługi, których dostępność zmieniłaby ich właściwości lub byłaby zbyt kosztowna.
• Organizacje non-profit (np. małe fundacje).
• Niektóre instytucje publiczne (objęte innymi regulacjami).

Choć wiele podmiotów formalnie nie podlega ustawie o dostępności, warto pamiętać, że zwiększanie dostępności może przyciągać nowych klientów i poprawiać wizerunek firmy.