W dniach 25-27 lutego 2025 roku odbyła się kolejna edycja axe-con, największej na świecie konferencji poświęconej dostępności cyfrowej. Wydarzenie zgromadziło tysiące uczestników z całego świata, w tym ekspertów, projektantów, programistów i liderów organizacji, którzy wspólnie omawiali przyszłość inkluzywnych technologii. Trzy dni intensywnych sesji, paneli dyskusyjnych i warsztatów przyniosły wiele wniosków i inspiracji, które mogą zmienić sposób, w jaki postrzegamy dostępność cyfrową.
Konferencję otworzyła Glenda Sims z Deque, podkreślając znaczenie społeczności w dążeniu do cyfrowej inkluzji. Inauguracyjne przemówienie wygłosiła Alice Wong, założycielka Disability Visibility Project, która mówiła o przeciwdziałaniu dyskryminacji i tworzeniu przestrzeni szacunku dla osób z niepełnosprawnościami. Wong podkreśliła, że dostępność to akt miłości i troski, a nie tylko obowiązek.
Kluczowe tematy poruszone podczas konferencji
Europejski Akt o Dostępności (EAA)
Jednym z najważniejszych tematów był Europejski Akt o Dostępności (EAA), który wejdzie w życie w czerwcu 2025 roku. EAA ma na celu ujednolicenie standardów dostępności w całej Unii Europejskiej, co ułatwi osobom z niepełnosprawnościami korzystanie z produktów i usług. Eksperci podkreślali, że organizacje muszą już teraz przygotować się na spełnienie nowych wymagań, traktując je nie tylko jako obowiązek prawny, ale także jako szansę na dotarcie do szerszego grona odbiorców.
Sztuczna inteligencja (AI) w służbie dostępności
AI była jednym z najgorętszych tematów konferencji. Dyskutowano o jej potencjale we wspieraniu osób z niepełnosprawnościami poprzez:
- Automatyczne generowanie napisów i audiodeskrypcji,
- Rozpoznawanie obrazów i tłumaczenie mowy na tekst,
- Wykrywanie i naprawianie problemów z dostępnością za pomocą narzędzi opartych na AI.
Prelegenci podkreślali jednak, że kluczowe jest zaangażowanie osób z niepełnosprawnościami w proces projektowania i wdrażania systemów AI, aby zapewnić ich inkluzywność.
Różnica między zgodnością a użytecznością
Podczas sesji zwrócono uwagę na istotną różnicę między zgodnością z WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) a rzeczywistą użytecznością stron internetowych dla osób z niepełnosprawnościami. Eksperci podkreślali znaczenie testowania użyteczności z udziałem użytkowników końcowych oraz konieczność uwzględnienia ich perspektywy już na etapie projektowania.
Modele dojrzałości dostępności
Zaprezentowano narzędzia umożliwiające ocenę i rozwój programów dostępności w organizacjach. Modele te pomagają firmom zrozumieć, na jakim etapie wdrażania dostępności się znajdują i jakie kroki powinny podjąć, aby osiągnąć wyższy poziom inkluzywności.
Projektowanie inkluzywne
Projektowanie dostępnych person użytkowników było jednym z praktycznych tematów omawianych podczas konferencji. Tworzenie person uwzględniających osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności pomaga projektantom lepiej rozumieć potrzeby użytkowników i tworzyć bardziej inkluzyjne rozwiązania. Dyskutowano również o inkluzywnych wzorcach projektowych oraz znaczeniu uwzględniania dostępności od samego początku procesu projektowania.
Budowanie kultury dostępności
Podkreślano znaczenie budowania kultury dostępności w organizacjach. Włączenie dostępności do strategii firmy wymaga zaangażowania wszystkich działów oraz wsparcia ze strony kierownictwa. Prelegenci dzielili się przykładami sukcesu firm, które skutecznie wdrożyły programy promujące inkluzywność.
Praktyczne strategie i narzędzia
Podczas konferencji zaprezentowano wiele praktycznych strategii i narzędzi wspierających dostępność cyfrową:
- Dostępność w chmurze: Omówiono podejścia do tworzenia bardziej dostępnych usług chmurowych.
- Praktyki projektowe: Przedstawiono konkretne rozwiązania problemów takich jak kontrast kolorów czy logiczna kolejność czytania.
- Szkolenia dla programistów: Zaprezentowano studium przypadku programu szkoleniowego opartego na danych, który poprawił świadomość i umiejętności zespołów technicznych.
- Narzędzia AI do testowania: Przedstawiono wizję narzędzi opartych na sztucznej inteligencji, które mogą automatycznie wykrywać i naprawiać błędy związane z dostępnością.
Trendy i przyszłość dostępności cyfrowej
Axe-con 2025 wyraźnie pokazała, że dostępność cyfrowa ewoluuje w kilku kluczowych kierunkach:
- Automatyzacja i AI: Coraz większe wykorzystanie sztucznej inteligencji w testowaniu i naprawianiu błędów dostępności.
- Europejski Akt o Dostępności (EAA): Wpływ EAA na standardy dostępności i konieczność dostosowania się firm do nowych regulacji.
- Neuroróżnorodność: Uwzględnianie potrzeb osób neuroróżnorodnych w projektowaniu.
- Kultura dostępności: Budowanie świadomości i zaangażowania w dostępność na wszystkich poziomach organizacji.
- Testowanie z użytkownikami: Angażowanie osób z niepełnosprawnościami w proces testowania i projektowania.
Podsumowanie
Axe-con 2025 udowodnił, że dostępność cyfrowa to dynamicznie rozwijająca się dziedzina wymagająca ciągłego uczenia się i współpracy. Kluczowym przesłaniem konferencji było to, że dostępność to nie tylko obowiązek prawny czy techniczny wymóg – to fundamentalne prawo człowieka oraz szansa na stworzenie lepszego świata dla wszystkich.
Dzięki innowacjom technologicznym, takim jak AI, oraz globalnym regulacjom prawnym, takim jak EAA, przyszłość dostępu do technologii wygląda obiecująco. Jednak sukces zależy od zaangażowania wszystkich – od liderów firm po projektantów i programistów – aby tworzyć bardziej inkluzyjne środowisko cyfrowe.
Konferencja axe-con 2025 była inspirującym przypomnieniem o tym, że każdy krok w kierunku większej dostępności ma znaczenie. To proces ciągłego doskonalenia – zarówno technologii, jak i nas samych.