W dniach 2–3 czerwca 2025 roku w Warszawie odbyła się wyjątkowa konferencja „Polski Akt o Dostępności – włączamy dostępność”. Wydarzenie to zgromadziło ponad 400 uczestników – przedstawicieli administracji publicznej, biznesu, organizacji pozarządowych, środowisk naukowych oraz osób z niepełnosprawnościami. Była to odpowiedź na rosnące potrzeby społeczne i legislacyjne, związane z wejściem w życie Polskiego Aktu o Dostępności (PAD), nowej ustawy, która już od 28 czerwca 2025 roku nałoży na przedsiębiorców i instytucje szereg obowiązków w zakresie dostępności produktów i usług.
PAD – nowa rzeczywistość
Polski Akt o Dostępności to przełomowy dokument, który dostosowuje polskie prawo do wymogów Europejskiego Aktu o Dostępności. Ustawa ta zobowiązuje m.in. banki, sklepy internetowe, firmy telekomunikacyjne, transportowe i instytucje publiczne do zapewnienia dostępności swoich produktów i usług osobom z różnymi rodzajami niepełnosprawności oraz innymi szczególnymi potrzebami. Obejmuje to zarówno dostępność architektoniczną, jak i cyfrową oraz komunikacyjną.
Podczas konferencji wielokrotnie podkreślano, że dostępność nie jest już tylko kwestią dobrej woli czy społecznej odpowiedzialności biznesu, ale staje się prawnym obowiązkiem i elementem przewagi konkurencyjnej na rynku. Nowe regulacje mają na celu nie tylko wyrównanie szans, ale też pobudzenie innowacyjności i otwarcie polskich firm na szersze grono odbiorców.
Dzień pierwszy konferencji
Pierwszy dzień konferencji upłynął pod znakiem inspirujących wystąpień i konkretnych przykładów dobrych praktyk. Na scenie pojawili się przedstawiciele firm, które już teraz wdrażają rozwiązania dostępnościowe i widzą w tym realne korzyści – nie tylko wizerunkowe, ale też biznesowe. Mówiono m.in. o upraszczaniu języka w komunikacji z klientami, projektowaniu dostępnych stron internetowych oraz tworzeniu przestrzeni publicznych z myślą o różnych użytkownikach. Wiele razy podkreślano, że dostępność to temat, który dotyczy każdego z nas, a nie tylko osób z niepełnosprawnościami.
Uczestnicy mogli skorzystać z warsztatów wcieleniowych, podczas których mogli doświadczyć na własnej skórze, z jakimi barierami mierzą się osoby niewidome, niesłyszące czy poruszające się na wózkach. Te praktyczne ćwiczenia pozwoliły lepiej zrozumieć, jak ważne jest eliminowanie przeszkód i projektowanie usług w sposób uniwersalny.
W panelach dyskusyjnych eksperci zwracali uwagę na konieczność zmiany myślenia o dostępności – z kosztu na inwestycję, która przynosi realne zyski. Wskazywano, że firmy, które otwierają się na potrzeby osób z niepełnosprawnościami, zyskują lojalnych klientów i pozytywny wizerunek.
Dzień drugi konferencji
Drugi dzień konferencji miał charakter bardziej praktyczny. Uczestnicy poznali narzędzia oraz modele biznesowe, które pozwalają skutecznie wdrażać dostępność w organizacjach. Przedstawiciele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej zaprezentowali możliwości wsparcia finansowego, w tym programy dofinansowań z Funduszy Europejskich, które mogą pomóc przedsiębiorcom w dostosowaniu oferty do nowych wymogów.
Szczególną uwagę poświęcono roli nowoczesnych technologii, zwłaszcza sztucznej inteligencji, w zwiększaniu dostępności. Eksperci przedstawili przykłady aplikacji mobilnych, narzędzi do automatycznego tłumaczenia na język migowy, czy systemów wspomagających osoby z ograniczeniami wzroku i słuchu. Podkreślano, że innowacje technologiczne mogą być kluczem do przełamywania barier i tworzenia usług naprawdę dostępnych dla wszystkich.
W ramach sesji stolików tematycznych uczestnicy mieli okazję porozmawiać z ekspertami m.in. o finansowaniu działań dostępnościowych, szkoleniach dla pracowników, prostym języku w komunikacji oraz systemie nadzoru rynku nad wdrażaniem nowych przepisów.
Podsumowanie
Konferencja „Polski Akt o Dostępności – włączamy dostępność” pokazała, że Polska jest gotowa na zmiany, które uczynią nasze społeczeństwo bardziej otwartym i przyjaznym dla wszystkich. Uczestnicy zgodnie podkreślali, że dostępność powinna być standardem, a nie wyjątkiem. Wdrażanie rozwiązań dostępnościowych to nie tylko spełnianie wymogów prawnych, ale przede wszystkim inwestycja w rozwój, innowacyjność i budowanie przewagi konkurencyjnej.
Wydarzenie zakończyło się apelem do wszystkich sektorów – publicznego, prywatnego i pozarządowego – o współpracę i dzielenie się doświadczeniami. Tylko wspólne działania pozwolą skutecznie wdrożyć nowe przepisy i realnie poprawić jakość życia osób z niepełnosprawnościami oraz innych grup narażonych na wykluczenie.
Nowa ustawa to wyzwanie, ale i ogromna szansa – zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla całego społeczeństwa. To krok w stronę Polski, w której każdy – niezależnie od swoich potrzeb – może w pełni uczestniczyć w życiu społecznym, kulturalnym i gospodarczym.
Nagrania z konferencji można obejrzeć w serwisie YouTube: